W te albo we wte, ale dla wszystkich tak samo.

Dziś chcę napisać o dwóch różnych sprawach, których wspólnym mianownikiem jest głównie temat tego posta.

A więc zaczynamy.

Sprawa pierwsza, dla której pozwolę sobie nadać taki oto podtytuł:

Prawo autorskie czy prawo psa ogrodnika? 

Zacznijmy od tego, że nie znam się na prawie autorskim. Coś mi się tam obiło o uszy, ale samej ustawy nie czytałem. Przyznaję, że mam zdecydowaną awersję do czytania aktów prawnych, które z reguły napisane są w ten sposób, aby żaden normalny człowiek nie mógł bez pomocy prawnika niczego zrozumieć. W naszym kraju to absolutna norma i podejrzewam, że jest to celowa robota prawników, którzy w ten sposób starają się zadbać, aby nigdy nie zabrakło im pracy. Ale to tylko tak nawiasem. W każdym razie piszę to w tym celu, abyście potraktowali ten post jako wywody laika, który nie ma zielonego pojęcia o prawnych aspektach tego o czym pisze, ale za to próbuje w tym wszystkim znaleźć jakiś sens i logikę. A jeśli chodzi o to drugie, to sens wprowadzenia prawa autorskiego widzę w tym, aby twórca dzieła i ten, kto ewentualnie to dzieło od twórcy odkupi, mógł dostać za to kasę i należne uznanie. To tak ujmując całą rzecz w pigułce.

Po tym bardzo formalnym wstępie przejdźmy do rzeczy. Otóż swego czasu zacząłem szukać na YouTube jakiegoś filmu z utworem pochodzącym ze wspólnej płyty Kayah i Gorana Bregovica pt. "To nie ptak". Cała ww. płyta bardzo mi się podoba, ale akurat ten utwór jest dla mnie swoistą perełką; piękna, wpadająca w ucho melodia i bardzo ciekawy, trochę tajemniczy tekst tworzą kompozycję, którą bardzo lubię słuchać.

Niestety, moje wysiłki okazały się bezowocne - znalazłem co prawda jakieś covery wspomnianego utworu tudzież nagrania koncertowe tego kawałka, ale nie mogłem znaleźć oryginalnego utworu, w takiej formie, w jakiej jest on na płycie. Postanowiłem uzupełnić ten brak i zrobić klip - w tym celu ściągnąłem z Sieci kilka obrazków "pod temat" i podkładając ten utwór z posiadanej przez mnie, legalnie zakupionej płyty, udało mi się zrobić stosowny klip. Zdaję sobie sprawę, że stworzony w ten sposób film stoi w rażącej sprzeczności z prawem autorskim - bo ani obrazki nie są moje, ani też podkład audio nie jest mój. Ale powiedzmy sobie szczerze - 90, a może nawet 99 % muzycznych klipów na YouTube powstało w ten sposób i nikomu to nie przeszkadza. Ja sam na jednym z wcześniej mi nieznanych klipów znalazłem zdjęcie wykonane moją ręką, a pochodzące z Bieszczadów, które zostało opublikowane w poście pt. "Bieszczady wczoraj i dziś". Nikt mnie nie pytał o zgodę, czy może je zamieścić w swoim klipie. Czy z tego powodu mam iść do sądu? No, bez jaj - nawet mi się miło zrobiło z tego powodu, że ktoś uznał to zdjęcie /dość marne w mojej ocenie/ za godne wstawienia do swojego klipa, a więc tym samym - pokazania go nieco szerszej publiczności.

A jednak przy próbie publikacji utworzonego przeze mnie klipu "To nie ptak" od razu czekała mnie niemiła niespodzianka - bo oto moim oczom ukazał się taki oto obrazek:

... zaś na moją skrzynkę mailową przyszedł od YouTube stosowny "list miłosny" napisany w języku angielskim, którego skrócone i dość luźne tłumaczenie pozwolę sobie tutaj zamieścić, bo niczego osobistego raczej tam nie ma:

Drogi Smurffie.

Wiemy, że próbowałeś zamieścić na na naszym YT swój klip "To nie ptak".

Sorki, ale robisz to z pogwałceniem praw autorskich, dlatego najlepiej od razu spadaj z tym klipem na drzewo, zamiast próbować go opublikować na YT.

Załączamy serdeczności, etcetera, etcetera...

Redakcja YT

I w tym momencie przechodzimy do meritum.

Nie kwestionuję tego, że próbując opublikować ten klip naruszam czyjeś prawa autorskie, tylko czy czerpię z tego jakieś korzyści? Nie. Nie odnoszę z tego żadnych korzyści, poza satysfakcją, że ktoś tam ewentualnie będzie ciekaw tego klipu i go zobaczy.

Czy autorzy obrazków coś na tym tracą? Nic nie tracą, a raczej mogą zyskać dzięki temu, że ich obrazki są pokazywane w Sieci.

Czy właściciel praw autorskich do podłożonej w klipie muzyki, a więc firma Sony Music Entertainment coś na tym traci? Z ich punktu widzenia - chyba tak. Zapewne postrzegają całą sprawę w tych kategoriach "Smurffie, nie damy ci zgody na publikację tego utworu w Sieci, dopóki nie dasz nam za to stosownej kasy. A ty słuchaczu/oglądaczu jego klipa - jeśli chcesz posłuchać tego utworu - to kup sobie naszą płytę, za którą weźmiemy należną nam kasę, bo nie dajemy ci naszej zgody, abyś tego słuchał za friko".

I wszystko by było z takim rozumowaniem w porządku, gdyby nie fakt, że ja doskonale wiem, iż omawiany utwór można sobie za friko posłuchać w wielu miejscach w Sieci - np. tutaj czy też tutaj. Nie trzeba też być wielkim wizjonerem, aby pokusić się o wprost przeciwną konstrukcję myślową potencjalnego oglądacza klipu, a więc myślenie typu: "fajna jest ta podłożona muzyka - dlatego kupię sobie tę płytę". Na czym firma Sony Music Entertainment rzecz jasna zarobi. Tymczasem blokując ów klip na YT zachowuje się niczym pies ogrodnika.

Generalnie zaś chodzi mi o to, że kwestię ochrony praw autorskich w Sieci powinno się traktować tak samo  w odniesieniu do wszystkich internetowych portali - a tak nie jest. Bo YT jest blokowane, ale np. Wrzuta już nie. Dzięki czemu możecie /przynajmniej na razie,  dopóki Wrzuta także mi tego filmu nie zablokuje :P/ obejrzeć ten mój klip, który - co należy podkreślić - stał się zarzewiem tego posta.

Czyli - jakby nie mówić - nie ma tego złego... prawda? ;)

A teraz druga sprawa, której podtytuł brzmi:

Dlaczego wszyscy czołowi sportowcy zaczęli nagle "chorować" na astmę?

Na to frapujące pytanie odpowiada nasza czołowa biegaczka narciarska, Justyna Kowalczyk w tym wywiadzie.

Okazuje się, że sportowcy "chorujący" na astmę są urzywilejowani, bo mogą legalnie brać sterydy, których zdrowi sportowcy brać nie mogą. Podobno dzieje się to w ramach "wyrównywania szans" astmatyków. Sęk w tym, że owe szanse "wyrównują się" za bardzo i sportowcy "chorujący" na astmę zdobywają nad zdrowymi fizjologiczną przewagę - tak przynajmniej twierdzi Justyna Kowalczyk.

I chyba coś w tym jest, skoro wszystkie czołowe norweskie biegarki narciarskie zaczęły nagle "chorować" na astmę.

Ktoś może zapytać "Jak to? Skoro są chore, to niech startują w ramach zawodów osób nie w pełni zdrowych i będzie po krzyku". I trudno takiemu rozumowaniu odmówić racji, bo do tej pory mistrza sportowego utożsamiało się z człowiekiem w pełni zdrowym, a nie z astmatykiem, który w ramach "wyrównywania szans" może się legalnie szprycować zakazanymi dla innych sterydami.

Dotyczy to również naszych rodzimych mistrzów sportu, jakimi do niedawna byli Robert Korzeniowski i Otylia Jędrzejczak /którzy także należą do astmatyków/ - bo jak wszyscy, to wszyscy.

Dlatego ten wątek zakończę następująco - decyzja o uprzywilejowaniu astmatyków kosztem sportowców zdrowych sprawiła, że idea czystej sportowej rywalizacji zapoczątkowana przez barona de Coubertin przestała obowiązywać, bo szanse przestały być równe.

Co zrobić, aby wspomniana idea znów mogła obowiązywać?

Widzę tylko dwie możliwości - albo zakazać brania sterdów dla wszystkich sportowców bez wyjątku, albo wszystkim zezwolić.

Czyli w te albo we wte, ale dla wszystkich tak samo - jak w tytule posta.

A już na sam koniec mam jeszcze taki smutny podtytuł:

"W sennym płaczu rynien odchodzę..."

Irena Kwiatkowska

1912 - 2011